رسانه ای به نام " تئاتر خیابانی "

رسانه ای به نام " تئاتر خیابانی "

انواع تئاترهای فضای باز، محیطی و... مشخصا تئاتر خیابانی محصول یک ضرورت تکاملی و پاسخی به یک نیاز اجتماعی بوده اند: ضرورت آزاد سازی تئاتراز قید محدودیت‌های خود ساخته و نیاز به فرو پاشی سدهای ارتباطی موجود میان آدم ها و هم اندیشی هنری برای درک،فهم و تحلیل پیچیدگی های دنیای مدرن.

تئاتر، طی بیش از 2500سال دگرگونی و تکامل به تدریج از صحنه زندگی عمومی مردم به درون حصارهای بسته و به میان مخاطبان محدود رانده شد؛وظایف آموزشی-ترویجی و نقش تهیجی،اصلاحی و اجتماعی خود را وانهاد و به یک جریان محفلی محدود و به رسانه ای یکسویه بدل گردید.قرن بیستم که شاید بشود آن را قرن خود آگاهی انسان و رهایی بشریت از توهمات چند هزار ساله نام نهاد،شاهد تجربه های تئاتری پر رونقی بود که هدف از این تجربه ها ریشه در مفاهیم نظری و فلسفی داشته اند و برخی دیگر از ضرورت های زندگی روزمره و الزامات زندگی مدرن ریشه گرفته اند که تئاتر خیابانی مستقیما به این جریان تعلق دارد.

 از اولین پژوهشها و تجربه های اجرایی در خلق فضای یکپارچه صحنه ای و یافتن ترکیبی معنا دار از عناصر صحنه:دکور،نور،صدا،موسیقی،لباس،بازیگر و حرکت،در دهه های پایان قرن نوزدهم که زمینه های نقد و بازیگری در فرایند های اجرایی تئاتر سنتی را ( که در آن تجمیع عناصر صحنه و نه ترکیب هماهنگ معنا دار آن ها،محور طراحی های بصری،شنیداری وحرکتی عناصر صحنه است ) فراهم کرد،تا به امروز،به تدریج صحنه از مکانی وانمودی ( که بر حسب قرارداد،محل وقوع رویدادهای تئاتر تلقی می شد ) به فضایی بدل شد که خود جزیی از رویداد محسوب می شود.

 از زمان اجرای " هاپتمن " از نمایشنامه تاریخی"بافندگان"که خود متاثر از ابداعات کارگردان آلمانی دیگری به نام "ماینینگن"بود تا انواع نمایش های خیابانی دهه های دوم و سوم قرن بیستم در روسیه که به تدریج به سرزمین های اقماری اتحاد جماهیر شوروی و به سرتاسر اروپا کشیده شد،تا نو آوری های صحنه ای "مایرهولد"،"راینهارت"،"آپیا"،"گریک"،"پیسکاتور"و ابداعات متنی "آؤتور"،"برشت"و...تا شکل گیری گروههای تئاتری غیر تجاری پیشروی نظیر لیوینگ تئاتر ،هپینینگ،پرفورمنس تئاتر و... تئاتر و صحنه تئاتر مسیر پرتب و تابی را برای رهایی از قیود کلاسیک صحنه،دکور،مکان و فضا و...طی نموده و روش هایی برای خلق فضاهای نمایشی خلاق تجربه کرده است که تئاتر را هر چه بیشتر و تنگاتنگ تر با زندگی روزمره آدم ها پیوند زده است.

تئاترهای محیطی،تئاتر فضای باز وتئاترخیابانی،از حضور خود در زندگی روزمره آدم ها در خیابان ها،محله ها،روستاها،محل کار،و در دل طبیعت،اهداف معین آموزشی،انتقادی،مشارکتی،ارتباطی و تکنیکی ویژه ای را دنبال می کنند و در صدد پاسخگویی به نیازهای انسانی-اجتماعی ویژه ای هستند که در فقدان آن ها،موجودیت شان بیرون از قاب صحنه و فضاهای بسته کلاسیک،عملا بی دلیل و بی معنا جلوه می کرده است.

در تئاتر خیابانی گروه هنرمندان پیش از مخاطبان خود در وجود یک مسئله آگاه شده‌اند و حتی درباره چگونگی خروج از آن نیز مطالعاتی را انجام داده‌اند، بنابراین آن‌ها در صدد خواهند بود تا در یک موقعیت زنده و فراروی مخاطبان و با مشارکت گذاشتن آن مسئله در یک بستر نمایشی، همه را دعوت به تفکر و پیدا کردن راه خروج از یک مسئله کنند. یعنی نوعی آگاهی رد و بدل می‌شود.

نمایش خیابانی یا به قول اهل فن، تئاتر خیابانی، نمایشی است که در میادین، پارک‌ها و خیابان‌ها اجرا می‌شود. نمایشی که خود را از قید و بند پروژکتورهای رنگارنگ و دکورهای عظیم و دست و پاگیر، لباس‌های فاخر، میزانسن‌های سانتیمتری و قراردادی، صندلی‌های چرمی تاشو، سالن‌های سربسته و تاریک، رها کرده و به میان مردم آمده است.

یعنی به جای آن که شکار شود، خود شکارچی خواهد شد.

در واقع تئاتر خیابانی، مؤثرترین راه انتشار یک اثر هنری و به دنبال آن یک تفکر انسانی در اجتماع است و شاخصه
اصلی آن، قابلیت اجرا در کوچه و بازار و در میان مردم می‌باشد.